Konkurs teoria

Maciej Rodak (b. 1997) – architekt i filozof. Absolwent Politechniki Krakowskiej oraz Uniwersytetu Jagiellońskiego. Pracę magisterską na wydziale architektury poświęcił osiedlowej spontaniczności, za którą został wyróżniony w konkursie TUP Oddział Kraków (2022) i znalazł się w gronie finalistów dorocznej nagrody SARP im. Z. Zawistowskiego (2022). Lokalny aktywista i społecznik. Współorganizator XXV Ogólnopolskiego Spotkania Studentów Architektury (OSSA) w Krakowie. Animator wydarzeń propagujących architekturę m.in. „Studia na Horyzoncie” (2017, 2018), „Młodzi Architekci” (2019). W swojej aktywności interesuje się zagadnieniem relacji w architekturze i urbanistyce, szczególnie wobec powiązań z innymi dziedzinami życia w zbiorowości.

„Główną nagrodę przyznano Maciejowi Rodakowi za wielowątkową pracę opartą na doświadczeniu tymczasowego zamieszkania w obcym mieście – Turynie – na początku epidemii COVID-19. W swobodnie skomponowanym, czasami wręcz skomplikowanym tekście, noszącym jednocześnie cechy pamiętnika i filozoficznego eseju, udało się autorowi połączyć perspektywę osobistą i uniwersalne refleksje. Przemyślenia odnoszą się zarówno do tego wyjątkowego miejsca i czasu, jak i do funkcjonowania i odbioru miast w ogóle. Jury doceniło dojrzałość, erudycję, intelektualną odwagę i czujność obserwacji. Na uwagę zasługują zręczne, plastyczne opisy, pobudzające wyobraźnię czytelnika.”

Z uzasadnienia Jury

Anna Jaruga-Rozdolska – architekt, absolwentka Wydziału Budownictwa, Architektury i Inż. Środowiska Politechniki Łódzkiej. Laureatka konkursu Dyplom Roku im. Z. Zawistowskiego. Obecnie kontynuuje naukę w ramach doktoratu realizowanego w Interdyscyplinarnej Szkole Doktorskiej PŁ. Tematem rozprawy, pisanej pod kierunkiem prof. Artura Zaguły, są domy własne architektów modernistów.

„Praca „Mimesis” podejmuje temat świata wirtualnego i jego konsekwencji dla architektury, bardzo aktualny, zwłaszcza po dwóch latach pandemii wymuszającej transfer życia z przestrzeni realnej w cyfrową. Jak trafnie zauważa autorka:

„W zupełnie nowym środowisku, gdzie przestrzeń i czas nie istnieją w tradycyjnym rozumieniu rzeczy, najbardziej utopijne, futurystyczne i awangardowe projekty mogą znaleźć środowisko niezbędne do istnienia, wymarzony kontekst i realnych użytkowników. Chociaż Metaverse dopiero się definiuje, pozornie fantastyczna i odległa w czasie rzeczywistość zaczyna stawać się faktem.”

Temat był, jest i będzie eksploatowany, ale z racji tak skali zjawiska, jak i jego stałego przepływu i rozwoju, każda refleksja jest cenna, jako zapis stanu spraw. Ta jest tym bardziej istotna, że elegancko i klarownie ujęta – w sensie stylu i ilustracji, autorskich surrealistycznych grafik. Zdaniem jury, te walory pracy w pełni predestynują ją do pierwszej nagrody w konkursie TEORIA.”

Z uzasadnienia Jury

Marcin Kitala – absolwent Politechniki Krakowskiej, Politechniki Wrocławskiej oraz Akademii Górniczo-Hutnicznej. Studiował na University of Tasmania oraz na Die Angewandte w studiach Zahy Hadid i Kazuyo Sejimy. Wielokrotny laureat konkursów polskich i zagranicznych, m. in. na pływające miasto na Kiribati, park Al-Umma w Bagdadzie czy schronisko dla bezdomnych zwierząt w Sopocie. Finalista Międzynarodowego Biennale Architektury w Krakowie 2017. Doświadczenie zdobywał w pracowniach DARK (Oslo), Grimshaw (Sydney) oraz PAG (Wrocław). Obecnie pracuje jako architekt w pracowni Kuryłowicz & Associates. Zainteresowany różnymi postaciami kreatywności i metodami rozwiązywania problemów.

Zygmunt Maniaczyk – absolwent Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej. W czasie studiów uczestniczył w pracach kooperacyjnych organizowanych przez Akademię Sztuk Pięknych i Uniwersytet Przyrodniczy. Startował w konkursach na krótkie formy komiksowe. Dokształcał się w tematyce kreatywnego pisania i tworzenia scenariuszy oraz form dziennikarskich. Brał udział w warsztatach kreatywnych „See&Say”. Zainteresowany poezją i literaturą fantasy. Laureat drugiej nagrody Międzynarodowego Biennale Architektury Kraków 2017 za projekt pt. „WIEŻA – Centrum Promocji i Kultury Nowych Budowli Krakowa”.  W 2018 roku odbył staż w japońskim biurze projektowym „Studio Velocity” oraz współuczestniczył w lokalnych wydarzeniach kulturowych. Zainteresowany kulturą i sztuką japońską. Kocha podróżować oraz uprawiać turystykę górską. Gdziekolwiek pojedzie, stara się poznawać nowe społeczności. Obecnie zaangażowany zawodowo na terenie rodzinnego miasta Leszna. Miłośnik lokalnej przyrody i uwieczniania jej poprzez hobbystyczną fotografię.

„Praca EXTRA MUROS porusza bardzo aktualny temat turystyki, która jeszcze rok temu była jednym z głównych czynników rozwoju, a jednocześnie zagrożeń dla naszych miast. Światowy kryzys – pandemia – postawiła nas w sytuacji wręcz sokratejskiej: wiemy, że nic nie wiemy o przyszłości. Autorzy podjęli jednak trud tak diagnozy stanu turystyki sprzed katastrofy, opisu status quo, jak i próbę przewidywań. Postulują odrodzenie turyzmu wspomaganego informacją on-line, rzeczywistością wirtualną, odkrywaniem bliskiego otoczenia, by dojść do zrównoważenia potrzeby wolności z odpowiedzialnością za środowisko. Poza intrygującym tematem, praca ma wielki plus w postaci nieco abstrakcyjnych, uroczych ilustracji. Posiada też piękną konkluzję: „Generując napędzany ludzkimi marzeniami mikrokosmos, stwarzamy podstawy do wytworzenia się multiversum – rzeczywistości czerpiącej z każdego bogactwa i respektującej wszelkie piękno.”

Z uzasadnienia Jury

Jan Szeliga – architekt, absolwent Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej. W przeszłości związany z pracownią WWAA, od 2017 roku jest częścią zespołu Pracowni Macieja Siudy. Laureat drugiej nagrody głównej i pierwszej nagrody dla pracy studenckiej w międzynarodowym konkursie Amber Road Trekking Cabins, współautor ścieżki geologicznej w Bystrem w Bieszczadach. Uczestniczył w międzynarodowych warsztatach studenckich European Architecture Students Assembly (EASA) w Danii, współorganizował XXII Ogólnopolskie Spotkanie Studentów Architektury (OSSA) w Warszawie. Jest częścią muzycznego ensemble KGDNKSzR.

Krzysztof Janas – socjolog i antropolog społeczny. Absolwent Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie studiował też filozofię i urban studies w ramach Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych i Społecznych. Ukończył również studia z ekonomii i rynków zagranicznych na Akademii Leona Koźmińskiego oraz program Creative Skills for Innovation Lab organizowany przez Google. Badawczo interesuje się zagadnieniami z zakresu architektury, antropologii cyfrowej oraz rolą nowych technologii w życiu społecznym.

„Praca „Wieśland (…)” w oryginalny i szczery sposób podejmuje gorący temat relacji wieś – miasto. Brawurowo stara się wpisać architekturę w skomplikowane społeczno – kulturowe wzorce. Praca posługuje się pełnym pasji i pełnokrwistym językiem, któremu nieobcy jest też humor i dystans. To wciągająca lektura, która pozostawia czytelnika z intrygującymi, ale i ważnymi pytaniami. Brawurowa i odświeżająca.”.

Z uzasadnienia Jury

Małgorzata Neumann pracuje jako architekt w Belgii. Studiowała architekturę na Politechnice Gdańskiej oraz na Uniwersytecie Technicznym w Delft. Przedmiotem jej pracy dyplomowej była analiza wpływu standaryzacji na architekturę szkół PRL, poszerzona o refleksję na temat elementów standaryzacji w sztuce, materiałach budowlanych i współczesnej urbanistyce.

Zofia Zuchowicz – architekt, mieszka i pracuje w Gdańsku. W 2015 roku ukończyła Wydział Architektury Politechniki Gdańskiej. Studiowała również na Uniwersytecie Technicznym w Berlinie oraz Uniwersytecie w Stuttgarcie (wymiany studenckie). Doświadczenie projektowe zdobywała w warszawskiej pracowni JEMS Architekci.

„Poruszana w eseju problematyka pustki w przestrzeni urbanistycznej i architektonicznej jest dziś jedną z kluczowych, zwłaszcza w kontekście dziedzictwa. Praca zobrazowana jest przykładem Gdańska, co dodatkowo czyni analizę niezwykle aktualną. Na uwagę zasługuje też klarowność wywodu i czytelna forma graficzna.”

Z uzasadnienia Jury

Studiowała na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej. W 2017 r. obroniła pracę inżynierską „Dom Teatru w Bytomiu”. Uczestniczyła w programie rewitalizacyjnym Urzędu Miasta Krakowa. Projekt zakończyła publikacja „Diagnoza funkcjonalno-przestrzenna osiedli: Olsza II, Ugorek”, która uzyskała nagrodę rektora Politechniki Krakowskiej, prof. Kazimierza Furtaka. Kinga Zemła jest laureatką konkursu na projekt Centrum Dialogu Kultur w Tarnowie (2016 r.). Zdobyła także wyróżnienie w konkursie na osiedle mieszkaniowe w Oświęcimiu (2015 r.). W 2016 odbyła praktykę w hiszpańskim biurze Equipo Olivares Arquitectos na Teneryfie. Od września 2017 mieszka w Sztokholmie i pracuje w biurze urbanistycznym Mandaworks.

„Autorka stawia tezę, że współczesne miasta stają się w coraz większej mierze naturalnym środowiskiem życia człowieka. Ich formę urbanistyczną w kontekście zagrożeń ekologicznych należy traktować tak samo poważnie jak segregację śmieci, ekologiczne formy transportu czy ogrzewania.  Zemła nie szuka naiwnych eko-utopii, nie postuluje «powrotu do natury». Zastanawia się nad konkretnymi rozwiązaniami dla «miast przyszłości», włączając do swojej architektonicznej perspektywy cybernetykę czy biotechnologię”.

Z uzasadnienia Jury

Studiował filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie oraz architekturę na Politechnice Krakowskiej. Uczestniczył w międzynarodowych warsztatach organizowanych przez Hogeschool van Amsterdam (The Amsterdam University of Applied Sciences), Lycée Le Corbusier w Strasburgu oraz Ryerson School of Interior Design na Ryerson University w Toronto. W 2015 obronił dyplom inżynierski z zakresu innowacyjnej architektury mieszkaniowej dla obszarów zagrożonych kataklizmami w Kanadzie. Obecnie student studiów magisterskich na Politechnice Krakowskiej.

„Praca jest ambitną próbą uporządkowania języka opisu i analizy architektury współczesnej. Autor przedstawia refleksje na temat zachodniego i wschodniego rozumienia relacji natury i kultury, w tym architektury. Zarazem podnosi wartość realistycznych, stosownych i skromnych, lecz skutecznych ingerencji architektonicznych”.

Z uzasadnienia Jury

Absolwent Architektury i Urbanistyki na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu oraz Bachelor of Architecture na Nottingham Trent University. Laureat nagrody w konkursie SARP im. Zbyszka Zawistowskiego za Najlepszy Dyplom Roku 2012 (za pracę dyplomową „Przestrzeń czytania, czytanie przestrzeni”). W 2013 r. z ramienia SARP-u pomagał m.in. w tworzeniu wystawy „Zapis Idei” w Muzeum Narodowym w Poznaniu. W 2013 r. otrzymał Stypendium Artystyczne Prezydenta Miasta Poznania. Od 2016 reprezentant ZG SARP w stowarzyszeniu architektów Europy (ACE-CAE) w grupie urbanistycznej. Doświadczenie zawodowe zdobywał pracując zarówno w polskich, jak i zagranicznych pracowniach architektonicznych (m.in. Pracownia Projektowa Ewy i Stanisława Sipińskich, Poznań czy Ar’chic Architects, Londyn). Współzałożyciel pracowni projektowej Wartość Dodana: Architektura i Design (wdad.pl).

„Intrygująca i oryginalna propozycja sposobu organizacji i ustanawiania zasad, na jakich funkcjonują dzisiejsze miasta. Na bazie analizy łączącej badania socjologiczne, ekonomię oraz elementy urbanistyki, autor formułuje intrygującą propozycję spojrzenia na powszechne dziś problemy miast, takie jak chaos przestrzenny, sprzeczne interesy użytkowników czy podziały ekonomiczne. Nie poprzestaje jednak na diagnozie. Proponuje sposób rozwiązania tych problemów przez sformułowanie modelu przeplotu, którego celem jest nie tylko wzmocnienie czytelności miasta na poziomie przestrzennym, ale także ujawnienie potrzeb różnych grup mieszkańców”.

Z uzasadnienia Jury

Doktor architektury, architekt, projektant wnętrz i produktu, ekspert magazynu „Dobre Wnętrze”, projektant systemu garden office pokazywanego m. in na Salone del Mobile w Mediolanie, współautorka projektu wnętrz rezydencji Ambasadora w Berlinie. Współzałożycielka i główny projektant w autorskiej pracowni LORENS.

„Anna Lorens podjęła śmiałą próbę przyjrzenia się możliwym związkom architektury z tzw. kulturą wysoką i z kulturą popularną, a obiektem obserwacji uczyniła miejsca biesiadne. […] Niewątpliwym atutem książki jest interdyscyplinarne podejście, przypominające, że architektura nie jest samotną wyspą, ale nauką i praktyką, które powinny na co dzień konfrontować się z ludzkimi doświadczeniami, potrzebami, wartościami. Docenić należy erudycję autorki, która w swoich rozważaniach sięga nie tylko do licznych i zróżnicowanych przykładów realizacji z Polski i ze świata oraz do rozważań teoretyków architektury, ale – kiedy uważa to za stosowne – odwołuje się do literatury filozoficznej, wypowiedzi reżyserów filmowych, a nawet przemyśleń poetów”.

Piotr Sarzyński